Monthly Archives Maj 2015

System gospodarki planowej

W gospodarce socjalistycznej rynek, jako forma więzi ekonomicznej między rolnictwem a innymi działami gospodarki narodowej, wymaga swoistych metod regulacji. Metody te służą podporządkowaniu rynku systemowi gospodarki planowej. Prawa ekonomiczne działające na rynku chłopskim mają charakter żywiołowy, ponieważ poszczególni producenci podejmują samodzielnie decyzje dotyczące rozmiarów produkcji oraz terminów i ilości produktów dostarczonych na rynek. W związku z rozproszeniem produkcji rolnej (decyzje powyższe podejmują miliony samodzielnych gospodarstw) niezbędną równowagę między podażą różnych produktów rolnych i popytem na nie osiąga się za pośrednictwem żywiołowego dostosowywania się tych wielkości przez mechanizm cenowy...

dalej

Koncepcje

Koncepcje konserwatywne, neoliberalne nie są niczym nowym w historii burżuazyjnej ekonomii politycznej, a ich odrodzenie jest jedynie przejawem nowego etapu kryzysu tej ekonomii — tym razem kryzysu keynesizmu, tak jak wielki kryzys ekonomiczny lat trzydziestych ujawnił kryzys koncepcji opartych na zasadach klasycznej ekonomii burżuazyjnej. Ich ośrodkiem stały się USA, gdzie znalazły też one zastosowanie w praktyce polityki gospodarczej administracji republikańskiej Reagana. Istotę koncepcji konserwatywnych, zwanych też teoriami podaży w odróżnieniu od keynesowskich koncepcji określanych jako popytowe, można streścić następująco...

dalej

Zasady sterowania

W odniesieniu do sterowania rozwojem rolnictwa można sformułować szereg zasad, które powinny być przestrzegane, ażeby osiągnąć najwyższą skuteczność oddziaływań sterujących. Nie sposób omówić wszystkich zasad, skoncentrujmy się zatem na najważniejszych. Rozwój rolnictwa — na co uprzednio wskazano — obejmuje wiele wzajemnie sprzężonych, -aczkolwiek bardzo zróżnicowanych procesów i zjawisk społeczno-ekonomicznych. W toku oddziaływania na proces rozwoju rolnictwa trzeba te procesy i zjawiska ujmować kompleksowo, t j. uwzględniać dialektyczne związki między nimi. Takie podejście, zwane obecnie coraz częściej podejściem systemowym, powinno stanowić pierwszą podstawową zasadę sterowania rozwojem rolnictwa...

dalej

Wspolczynnik techniczno ekonomiczny

Po wyodrębnieniu podstawowych grup współczynników techniczno-ekonomicznych można dokonać dalszego ich podziału na takie podgrupy (rodzaje), które bywają najczęściej stosowane do opisu techniki wytwórczej. Omówimy — w sposób ogólny — ich sens ekonomiczny. W grupie współczynników wydajności czynników produkcji wyróżniamy cztery podgrupy, a mianowicie współczynniki wydajności pracy żywej, środków trwałych produkcji (majątku produkcyjnego), środków obrotowych produkcji (materiałów i usług) i ziemi...

dalej

Tryb przekazywania celow

Cele mogą być im przekazywane wprost (bezpośrednio) — jako zadania lub pośrednio — poprzez pewne parametry (tj. przez uruchomienie odpowiadających im instrumentów sterowania). Niektóre z celów są trudne do jednoznacznego sformułowania wprost, muszą one być formułowane pośrednio, przez cele cząstkowe. Na przykład, cel społeczny, jakim jest przebudowa techniczna i społeczna naszego rolnictwa, trudno byłoby sformułować wprost, chociażby ze względu na brak jednoznacznych kryteriów jego oceny. Natomiast można cel ten „rozpisać” na cele cząstkowe, odnoszące się do pewnych wycinków sfery obejmowanej przez cel zasadniczy...

dalej

Amortyzacja

Rozłożenie w czasie wartości zużycia środków trwałych: wartość tego zużycia zaliczana jest do kosztów produkcji. Funkcja amortyzacyjna w skali całej gospodarki polega na odtwarzaniu funduszu nabycia i odnawianiu środków trwałych równolegle do ich zużycia fizycznego i ekonomicznego. Zużycie fizyczne — utrata wartości środków trwałych wskutek materialnego zużycia części i elementów środków trwałych wywołana użytkowaniem środka trwałego, wpływami atmosferycznymi itd. Zużycie ekonomiczne — utrata wartości czynnych w produkcji środków trwałych, nie wynikająca z ich materialnego zużycia, a będąca rezultatem postępu techniczno-ekonomicznego...

dalej