Monthly Archives Październik 2015

Koszty stale

Do kosztów stałych zalicza się amortyzację, koszty konserwacji i koszty remontów niezależnych od wykorzystania określonego środka trwałego. W kalkulacjach rolniczych jednak nie rozróżnia się kosztów remontu zależnych i niezależnych od wykorzystania środka trwałego w produkcji. Całkowite koszty remontu są zaliczane do kosztów stałych. W praktyce spotyka się jeszcze inne odstępstwo od teorii, polegające na tym, że koszty siły pociągowej i napędowej nie są dzielone na koszty stałe i koszty zmienne. Oblicza się po prostu całkowite koszty jednostki siły pociągowej lub napędowej (na 1 godz., na 1 ha itd.), które są traktowane jako koszty zmienne...

dalej

Kryzys w Japonii

Szczególny przebieg miał kryzys w Japonii. Produkcja przemysłu przetwórczego spadła tam w 1902 r. prawie o 8%, lecz równocześnie nastąpił bardzo poważny wzrost produkcji przemysłu ciężkiego: wytop stali wzrósł w latach 1900—1902 z l do 31 tyś. t, tonaż statków wodowanych w latach 1900—1903 wzrósł z 17 do 48 tyś. t. Zniżkowa tendencja cen objęła przede wszystkim przemysł ciężki, był to jednak spadek nieznaczny. Równocześnie wzrastały ceny produktów nabywanych przez ludność. Taki przebieg kryzysu związany był zapewne z przygotowaniami wojennymi Japonii. We wszystkich krajach zmniejszyło się zatrudnienie, a zatem w sposób istotny pogorszyła się sytuacja robotników. Kryzys objął także inne państwa...

dalej

Produkcja roslinna

Profil produkcji roślinnej konkretyzuje się w strukturze użytkowania ziemi. Ogólną cechą produkcji1 roślinnej wielu krajów jest duży udział zbóż, stanowiących główne źródło składników energetycznych. W Polsce dotyczy to przede wszystkim żyta. Drugą cechą produkcji roślinnej w Polsce jest wyjątkowo duży udział ziemniaków. Z roślin przemysłowych główną role odgrywają buraki cukrowe, rzepak i len. Swoistą cechą naszej produkcji roślinnej jest też niezbyt wysoki udział w niej użytków zielonych. O ile profil produkcji roślinnej jest określany przez główne gałęzie dostarczające węglowodanów (zboża, ziemniaki), o tyle profil produkcji zwierzęcej — przez gałęzie dostarczające białka (bydło mleczne i trzoda chlewna). Określa to profil produkcji zwierzęcej jako mleczno-mięsny...

dalej

Jakosc gleb

Klasyfikacja gleboznawcza nie zawsze jest zbieżna z bonitacją ekonomiczną gleb, a więc z możliwością uzyskiwania na nich lepszych lub gorszych efektów ekonomicznych. Należy przypuszczać, że jest to jedna z przyczyn, dla których nie wszystkie badania wykazują współzależność między klasami gleb i ich produkcyjnością, a przede wszystkim efektywnością ekonomiczną, a więc opłacalnością ich użytkowania. Niektóre badania wskazują na to, że współzależność ta jest bardzo słaba, czasem, jeśli chodzi o gleby bardzo dobre, nawet ujemna. Tłumaczy się to m.in. tym, że gleby sklasyfikowane jako bardzo dobre z punktu widzenia ich składu są glebami wadliwymi pod względem stosunków wodnych, nieraz trudnymi do uprawy i wymagającymi większych kosztów...

dalej

Mechanizm wyrownywania odchylen

Mechanizm wyrównywania odchyleń działa na zasadzie sprzężenia zwrotnego. Właśnie działanie serwomechanizmów prowadzi przede wszystkim do wykorzystania mechanizmu wyrównywania odchyleń. Mechanizm ten może być także celowo uruchamiany przez podmioty sterujące w wypadku, gdy wystąpiły odchylenia w pożądanym przebiegu rozwoju rolnictwa. Wada tego mechanizmu jest jego działanie ex post, tzn. wtedy, gdy odchylenie jest już faktem dokonanym z wszystkimi jego ujemnymi skutkami. Uruchomienie mechanizmu wyrównywania odchyleń pozwala wyeliminować to odchylenie, jednakże — ze względu na określony czas reakcji — z pewnym opóźnieniem i to przy założeniu, że pozostałe warunki nie uległy zmianie lub że zmiany zostały uwzględnione przez podmiot decyzyjny uruchamiający ten mechanizm...

dalej

Angielska burzuazja

Burżuazja angielska starała się przede wszystkim o zmniejszenie kosztów produkcji. Pozwalałoby to na pewne obniżenie cen i wzrost zysków. W celu obniżenia kosztów produkcji wprowadzono nowe, bardziej udoskonalone i prostsze w obsłudze maszyny, stosowano nowe metody produkcyjne, masowo zatrudniano kobiety i dzieci, wynagradzając je gorzej niż mężczyzn. Pogłębiano zatem jeszcze bardziej proces pauperyzacji ludności, przez co ograniczano także możliwości zbytu na rynku wewnętrznym. W nowych warunkach wzmógł się wśród burżuazji angielskiej ruch na rzecz likwidacji ograniczeń w handlu zagranicznym. Domagano się reformy taryfy celnej, obniżenia ceł przywozowych, wycofania zakazów przywozu oraz obniżenia ceł wywozowych...

dalej

Wyposazenie techniczne

Poziom i struktura wyposażenia technicznego rolnictwa polskiego wskazuje na ogólną prawidłowość charakteryzującą strukturę ekonomiczną naszej gospodarki narodowej. Polega oma na niższym poziomie uzbrojenia technicznego pracy w rolnictwie w porównaniu do pozarolniczych działów gospodarki narodowej. Rolnictwo polskie znajduje się obecnie we wczesnym stadium technizacji. To stadium rozwoju w rozwiniętych krajach kapitalistycznych zakończyło się w pierwszej połowie obecnego wieku. Charakterystyczny dla niego jest niski organiczny skład kapitału (stosunek między kapitałem trwałym, ucieleśnionym w kapitałowych środ-.kach produkcji, a kapitałem zmiennym wyrażającym się w liczbie zatrudnionych)...

dalej

Kapital finansowy

Wielki kapitał przemysłowy, który dorósł już do monopolu i stopił się z kapitałem bankowym: powstał w ostatnich dziesiątkach lat XIX w. Na bazie koncentracji i centralizacji kapitału i produkcji utworzyły się monopole w przemyśle. Procesowi temu towarzyszyła koncentracja i centralizacja podaży i popytu kapitału pożyczkowego, co doprowadziło do powstania wielkich banków: miały one przewagę w walce konkurencyjnej nad bankami drobnymi i zdobyły pozycję monopolistyczną na rynku kapitału pieniężnego. „Banki ze skromnych pośredników wzrastają do roli wszechpotężnych monopolistów, rozporządzających prawie całym kapitałem pieniężnym”...

dalej

Zabieg produkcyjny

Najszerszy zasięg mają stosunki konkurencyjne. Źródłem ich jest ograniczoność czynników produkcji w rolnictwie. Dlatego rozwój jednych gałęzi produkcji pociąga za sobą konieczność ograniczenia rozwoju, a nawet zmniejszenia innych. Szczupłość zasobów ziemi i kapitału, a w wielu przypadkach (porach roku, grupach gospodarstw) także pracy żywej, uniemożliwia jednoczesny i szybki rozwój wszystkich gałęzi. Zwiększając np. powierzchnię upraw roślin przemysłowych należy się liczyć z koniecznością zmniejszania upraw innych roślin pracochłonnych (warzywa, krzewy jagodowe itp.)...

dalej

Bank

Przedsiębiorstwo, którego główną funkcją ekonomiczną jest obsługiwanie obiegu pieniężnego oraz skupianie wolnych funduszów pieniężnych i przeistaczanie ich w fundusze funkcjonujące. Typowe banki charakteryzują się dwustronnymi stosunkami kredytowymi, stanowią.,, „z jednej strony centralizację tych, co wypożyczają pieniądze, z drugiej strony… centralizację tych, co je pożyczają” (K. Marks). Najprostszych operacji bankowych dokonywali już na kilka wieków przed naszą erą kapłani Egiptu, Babilonii, Grecji, wypożyczając na procent depozyty złota i srebra składane w ich świątyniach, gwarantujących bezpieczne przechowanie skarbów...

dalej