Autarkia gospodarcza

Samowystarczalność lub polityka zmierzająca do osiągnięcia stanu samowystarczalności. W warunkach imperializmu autarkia gospodarcza. przejawia się w dążeniu poszczególnych państw do zapewnienia sobie — z reguły w drodze zmiany podziału świata między mocarstwami imperialistycznymi — pełnej samowystarczalności jako podstawy ekspansji ekonomicznej, politycznej i militarnej. Stąd głównymi cechami polityki autarkicznej w okresie imperializmu jest rozbudowa przemysłu zbrojeniowego, bazy surowcowej i przemysłu surowców zastępczych, gromadzenie zapasów surowców i materiałów strategicznych, ograniczanie importu przy równoczesnym forsowaniu eksportu, protekcjonizm i interwencjonizm. Polityka autarkiczna wiąże się zatem ze sztuczną izolacją danej gospodarki, sprzeczną z historycznie ukształtowanym międzynarodowym podziałem pracy. Koszty społeczne takiej polityki — w postaci wzrostu cen i obniżenia płac realnych — przerzucane są na masy pracujące. Tendencje autarkiczne wystąpiły szczególnie wyraźnie w okresie przed II wojną światową w Niemczech hitlerowskich, we Włoszech i w Japonii, gdzie polityka autarkiczna stała się narzędziem przygotowania agresji.