Bezposrednie oddzialywanie

Metody bezpośredniego oddziaływania (zwane w skrócie nakazowymi) ograniczają obszar swobody decyzyjnej rolniczych podmiotów gospodarczych. Zakłada się przy tym implicite, że ograniczenie to ma na celu wykluczenie decyzji nieracjonalnych z ogólnospołecznego punktu widzenia, t j. decyzji sprzecznych z interesem ogólnospołecznym. Jeżeli założenie to byłoby spełnione, wtedy — przy zgodności interesu ogólnospołecznego z interesami grupowymi i prywatnymi — metody te byłyby w pełni uzasadnione. W rzeczywistości tak jednak nie jest. Po pierwsze, nie ma sytuacji, w której wspomniane interesy byłyby całkowicie zgodne. Po drugie, często subiektywna ocena konkretnej sytuacji jednostki gospodarczej przez organy sterujące jest błędna. Wtedy metody bezpośredniego oddziaływania mogą „wtłaczać” jednostki gospodarcze w sferę gospodarki nieracjonalnej, zmuszając je do podejmowania decyzji niewłaściwych zarówno z Ich punktu widzenia, jak i z ogólno-społecznego punktu widzenia . Jednak, nawet wtedy, gdy założenie zgodności interesów prywatnych i ogólnospołecznych byłoby spełnione w danym okresie, metody nakazowe rzutują na motywację podmiotów gospodarczych i kształtują ich postawy produkcyjne. W dłuższym okresie efekt może się zatem okazać zupełnie inny, niżby to logicznie wynikało z założenia . Tak więc, metody nakazowe nie powinny zastępować instrumentów ekonomicznych, lecz powinny być ich uzupełnieniem, przez wzmocnienie w określonych sytuacjach ich niedostatecznej skuteczności.