Ceny

Cechą każdego rachunku ekonomicznego oraz, jeśli się ujmie sprawę szerzej, każdego ekonomicznego ujęcia dowolnego zagadnienia jest operowanie wielkościami wyrażonymi w jednostkach wartości, czyli w pieniądzu. By wielkości ujęte ilościowo móc wyrazić w pieniądzu, trzeba posługiwać się cenami bądź kosztami jednostkowymi. Ceny w zasadzie tworzą się w procesie obrotu towarowego. Znajdują więc w zasadzie zastosowanie w odniesieniu do artykułów, które trafiają do obrotu towarowego, a więc w odniesieniu do artykułów towarowych. Mimo to, w związku z tendencją do wartościowego ujmowania wszystkich elementów nakładów i produkcji rolniczej, powstała potrzeba ustalania cen również na wytwarzane w gospodarstwie artykuły obrotu wewnętrznego, które w zasadzie nie są przedmiotem obrotu towarowego, a więc nie mają cen bieżących. Ceny te są ustalane w różny sposób, za pomocą określonych metod taksacji. Ustalanie cen na artykuły obrotu wewnętrznego bywa potrzebne do ustalania całkowitych kosztów jednostkowych produkcji, przede wszystkim w makroekonomice, m.in. po to, aby śledzić zmiany zachodzące w nich w czasie lub w przestrzeni. Koszty jednostkowe, a właściwie różnice w ich poziomie, mogą być bardzo przydatne w ocenie zmian w opłacalności produkcji, w ustalaniu cen itp., pod warunkiem, że będą one obliczane zawsze tą samą metodą, zarówno w różnych latach, jak i w różnych rejonach.