Koszty alternatywne

Koszty alternatywne określane są jako koszty korzyści utraconych na skutek poniechania określonej działalności. Nie są to więc koszty faktycznie ponoszone, lecz jedynie koszty kalkulowane. Pozwalają nam one ocenić, która z dwóch alternatywnych możliwości jest korzystniejsza. Jeśli trudno jest ustalić faktyczne koszty rozpatrywanej działalności, koszty te możemy zastąpić kosztem alternatywnym obliczając korzyści utracone na skutek rezygnacji z innej działalności, której miejsce dana działalność ma zająć. Na przykład zamiast kosztu uprawy określonej rośliny pastewnej można brać pod uwagę utraconą korzyść z uprawy rośliny towarowej, która by w płodozmianie odgrywała tę samą rolę co wspomniana roślina pastewna. Charakter kosztów alternatywnych ma również umowne oprocentowanie własnych środków. Gdy koszty produkcji obciążamy umownym oprocentowaniem tych środków, mamy na względzie to, że stanowi ono odpowiednik utraconych korzyści ze złożenia kwoty odpowiadającej wartości tych środków w banku, który wypłacałby z tego tytułu procent. Jeśli koszty produkcji gospodarstwa obciążymy jeszcze rentą gruntową, stanowiącą koszt alternatywny korzystania z ziemi, to uzyskany zysk będzie efektem pracy załogi i kierownictwa gospodarstwa. Ponieważ jednak koszty alternatywne są kosztami kalkulowanymi, uwzględniając je w rachunku uzyskujemy nie wynik finansowy rzeczywiście otrzymany, lecz wynik kalkulowany. Z księgowości wkraczamy już w dziedzinę kalkulacji.