Metoda rozdzielcza

Metoda rozdzielcza polega na tym, że wszelkie koszty ponoszone w gospodarstwie są rozdzielane pomiędzy poszczególne działalności produkcyjne i usługowe, czyli miejsca powstawania kosztów. Koszty bezpośrednie nie nastręczają pod tym względem trudności. Trzeba jedynie wycenić, stosując odpowiednie metody taksacji, artykuły nietowarowe zużywane w produkcji, które nie mają ceny. W ten sposób dochodzi się do ustalenia bezpośrednich kosztów całościowych poszczególnych działalności produkcyjnych i usługowych. Znając ilości wytworzonych produktów i rozmiary wyświadczonych usług można w wyniku podzielenia kosztów całościowych przez liczbę jednostek odpowiednich produktów lub usług uzyskać bezpośredni koszt jednostkowy poszczególnych artykułów i usług. Nie należy jednak zapominać, że tak obliczone koszty jednostkowe mogą obejmować umowną wartość artykułów nietowarowych. Chcąc dojść do kosztów pełnych poszczególnych produktów i usług, należy jeszcze na etapie kosztów całościowych, a więc przed ich podzieleniem przez liczbę jednostek poszczególnych produktów i usług, rozdzielić koszty pośrednie na poszczególne działalności. Posługujemy się przy tym jednym ze stosowanych kluczy podziałowych. Kluczem takim mogą być koszty bezpośrednie, wartość produkcji, nakłady siły roboczej lub wielkość funduszu płac w poszczególnych działalnościach. W odniesieniu do kosztów ogólnoprodukcyjnych kluczem podziałowym może być obszar uprawy poszczególnych roślin lub liczba zwierząt. Czasami bywają stosowane jeszcze inne klucze podziałowe. Należy jednak pamiętać, że klucze są umowne, a więc określona za ich pomocą wielkość pełnych kosztów całościowych lub jednostkowych będzie też umowna. Z kolei na podstawie umownych wielkości nie można podejmować w praktyce decyzji. Tym właśnie tłumaczy się mała przydatność kosztów pełnych, zarówno całościowych, jak i jednostkowych, w podejmowaniu decyzji, a więc w prowadzeniu przedsiębiorstwa.