Poziom cen

Ogólny poziom cen rolnych wpływa na względny stosunek dochodów rolniczych do nierolniczych. Ilość nierolniczej pracy społecznej, ucieleśniona w produktach nabywanych przez rolnictwo i stanowiąca ekwiwalent za produkcję rolniczą przekazywaną społeczeństwu, wyznacza obiektywny stopień opłaty rolniczej. Określa ona proporcję ilościową, w której wymienia się jednostkę pracy rolniczej na pracę nierolniczą. Rolnik przekazuje część wytworzonego przez siebie produktu dodatkowego w procesie wymiany produktów rolniczych na produkty nierolnicze. Wzajemne relacje poziomu cen obu tych grup produktów określają stopień podziału efektu pracy rolnika na pracę dla siebie i dla społeczeństwa. Pojęcie ogólnego poziomu cen rolnych jest w istocie identyczne z pojęciem realnej wartości lub siły nabywczej tych cen. Określa on, jaką masę produktów nierolniczych reprezentuje, przy określonych cenach, dana ilość produkcji rolniczej. Ceny rolne wywierają zasadniczy wpływ na wielkość produkcji rolnej, jej strukturę, dynamikę i intensywność. Jak wiadomo, ogólną zasadą gospodarki chłopskiej jest maksymalizacja dochodu, ściśle związana z profilem i strukturą produkcji rolniczej. Optymalność tej struktury i profilu zależy z kolei od układu cen poszczególnych produktów rolniczych. Relacje tych cen znajdują odbicie w strukturze produkcji.