Istotny wpływ na kształtowanie się kosztów jednostkowych w rolnictwie mają również warunki glebowo-klimatyczne. Przykładem może tu być wzrost plonów. Między innymi ze względu na barierę biologiczna w rolnictwie w miarę wzrostu poziomów nakładów (tj. od pewnego poziomu nakładów) następuje pogorszenie relacji nakład—produkt. W latach 1950—79 uzyskaliśmy w Polsce przyrost plonów o 90%, tj. 2,6% średnio rocznie. Do prawie dwukrotnego zwiększenia plonów konieczne było kilkakrotne zwiększenie nakładów niezbędnych do ich uzyskania: np. nawożenie mineralne wzrosło w tym czasie z 18 do 190 kg czystego składnika na l ha użytków rolnych, t j. dziesięciokrotnie w podobnym stopniu wzrosły nakłady na środki ochrony roślin. Wprawdzie inne nakłady materialne rosły wolniej, faktem jest jednak, że każdy następny przyrost plonów wymagał coraz większych nakładów materialnych. Podobnie coraz większe nakłady materialne konieczne były do uzyskania przyrostu całej produkcji rolniczej. Potwierdzają to dane za okres ostatnich 19 lat w odniesieniu do indywidualnej gospodarki chłopskiej. W latach 1960—79 produkcja rolnicza (końcowa brutto) z l ha UR wzrastała średnio rocznie o 3,0%, natomiast wydatki pieniężne na zakup środków obrotowych i opłaty usług wzrastały przeszło 2,5-krotnie szybciej, a mianowicie o 7,7% rocznie. W rozpatrywanym okresie zatrudnienie na 100 ha UR, po stagnacji w latach sześćdziesiątych, zaczęło się \v szybkim tempie zmniejszać w latach siedemdziesiątych.
Leave a reply