Monthly Archives Czerwiec 2015

Historyczny proces oddzielania drobnych wytwórców od narzędzi i środków produkcji i skupienia ich w ręku klas posiadających, głównie kapitalistów. Nagromadzeniu środków pieniężnych, które warunkuje powstawanie produkcji kapitalistycznej, służyły także: lichwa i pożyczki udzielane panującym, podbój i eksploatacja kolonii oraz handel kolonialny, system protekcyjny, a szczególnie monopol handlowy wielkich kompanii handlowych, spekulacje giełdowe akcjami spółek handlowych, dzierżawa podatków państwowych, dzierżawa przedsiębiorstw państwowych i realizacja rządowych zamówień inwestycyjnych oraz dostaw wojskowych...

Poszczególne produkty rolne (lub zagregowany produkt końcowy) mogą być wytwarzane za pomocą rozmaitych technik Wytwórczych, z których każdą charakteryzuje właściwy jej wektor współczynników techniczno-ekonomicznych. Zbiór tych technik (inaczej mówiąc wachlarz technik) można schematycznie przedstawić jako macierz współczynników technicznych produkcji lub współczynników wydajności , uzupełnioną macierzą współczynników struktury albo współczynników zespolenia . W macierzach tych poszczególne kolumny charakteryzują rodzaj stosowanej techniki wytwórczej, a poszczególne wiersze — rodzaj użytych do ich opisu współczynników techniczno-ekonomicznych...

Przy ograniczonych, a nawet kurczących się zasobach ziemi użytkowanej rolniczo zwiększenie produkcji rolniczej w skali kraju możliwe jest tylko przez jej intensyfikację, tj. przez zwiększanie nakładów w celu uzyskiwania coraz większej produkcji z jednostki powierzchni. W kraju słabo rozwiniętym gospodarczo, w którym poziom zatrudnienia w rolnictwie jest wysoki i są możliwości stałego odpływu ludności rolniczej do innych zawodów, intensyfikacja produkcji rolniczej ma w zasadzie charakter pracochłonny (wzrost nakładów pracy żywej na jednostkę powierzchni). W Polsce pracochłonna intensyfikacja rolnictwa należy już właściwie do przeszłości, chociaż w rolnictwie indywidualnym istnieje duże zaangażowanie pracy żywej, ale praca ta jest coraz lepiej uzbrojona w kapitał...

Papier wartościowy świadczący o udziale jego właściciela w kapitale spółki akcyjnej i dający mu prawo do otrzymywania dywidend. Akcje mogą być imienne lub na okazicie1a. Akcje imienne w przeciwieństwie do a. na okaziciela mogą być wydane akcjonariuszowi przed pełną wpłatą. Do zbycia a. imiennej wymagane jest pisemne oświadczenie zbywającego. Statut spółki może przewidywać ograniczenie zbywalności a. imiennych. Ze względu na różnicę uprawnień odróżnia się akcje zwykłe i akcje uprzywilejowane. Uprzywilejowanie a. może się wyrazić bądź w przyznaniu prawa do większej dywidendy, bądź w przyznaniu uprzywilejowanego prawa do głosu na walnym zgromadzeniu (np...

Kapitał na wsiach przenikał do rolnictwa poprzez kredyt hipoteczny przede wszystkim w krajach, w których rolnictwo nabrało charakteru towarowego. Zarazem na produkcję rolną wpływał wielki handel, bez którego pomocy rolnik nie mógł sprzedać swych towarów. Zależność producenta od wielkiego kapitału była jeszcze silniejsza przy uprawach roślin przemysłowych (np. tytoń, buraki cukrowe) lub hodowli owiec, gdyż odbiorcą produktów był tylko przemysł. Wielkie organizacje handlowe i banki finansujące handel zdobywały wpływ na losy produkcji rolnej w koloniach i krajach zacofanych. Kauczuk, bawełna i inne uprawy znajdowały nabywców w krajach uprzemysłowionych, rolnictwo nie mogło więc istnieć bez fachowego pośrednika. Poprzez handel kapitał finansowy czerpał zy...

Poszczególne oddziaływania sterujące nie wywołują jednakowych skutków w rozwoju rolnictwa. W związku z tym należy określić hierarchię oddziaływań sterujących i koncentrować uwagę na decyzjach o znaczeniu strategicznym, przesądzających o przebiegu procesu rozwoju rolnictwa. Stanowi to kolejną zasadę sterowania rozwojem rolnictwa. Oddziaływania sterujące, zwłaszcza o znaczeniu strategicznym, nie mogą być sprzeczne, tzn. nie powinny wywoływać diametralnie różnych tendencji. To samo można powiedzieć o decyzjach sterujących o znaczeniu taktycznym i operatywnym nie powinny one być sprzeczne z decyzjami o znaczeniu strategicznym. Trzeba dążyć do sytuacji odwrotnej, tj. aby zespół oddziaływań był wewnętrznie komplementarny...

System organizacji społeczno-zawodowych i spółdzielczych prowadzących działalność gospodarczą zarówno w sferze produkcji rolnej, jak i w dziedzinie obrotu, kredytu itp.: posiadają osobowość prawną, a działalność swoją opierają na statutach przyjętych przez walne zebrania i zjazdy.Do najważniejszych organizacji samorządu chłopskiego. należą: spółdzielczość zaopatrzenia i zbytu, spółdzielnie ogrodniczo-warzywnicze, spółdzielnie mleczarskie, spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe, spółdzielnie produkcyjne, spółdzielnie maszynowe, międzykółkowe spółdzielnie usługowo-wytwórcze, kółka rolnicze oraz rady gromadzkie...

Ogólny poziom cen rolnych wpływa na względny stosunek dochodów rolniczych do nierolniczych. Ilość nierolniczej pracy społecznej, ucieleśniona w produktach nabywanych przez rolnictwo i stanowiąca ekwiwalent za produkcję rolniczą przekazywaną społeczeństwu, wyznacza obiektywny stopień opłaty rolniczej. Określa ona proporcję ilościową, w której wymienia się jednostkę pracy rolniczej na pracę nierolniczą. Rolnik przekazuje część wytworzonego przez siebie produktu dodatkowego w procesie wymiany produktów rolniczych na produkty nierolnicze. Wzajemne relacje poziomu cen obu tych grup produktów określają stopień podziału efektu pracy rolnika na pracę dla siebie i dla społeczeństwa...

Ważnym etapem w rozwoju wolnego handlu w Anglii był rok 1820. Kupcy z różnych ośrodków handlowych zaczęli wnosić do parlamentu petycje w sprawie zniesienia ograniczeń krepujących handel. Idea wolnego handlu zdobywała coraz więcej zwolenników. W latach 1822, 1823, 1824 trzy nowe Akty Nawigacyjne zniosły większość obowiązujących do tej pory postanowień, normujących handel między Anglią a jej koloniami oraz innymi krajami świata. Zniesiono zakaz sprowadzania niektórych towarów. Zezwolono na przywóz pewnych towarów zagranicznych do kolonii angielskich oraz na wywóz towarów kolonialnych do krajów europejskich i azjatyckich, dopuszczono do handlu z koloniami statki różnych krajów, pod warunkiem wzajemności...

Warunkiem funkcjonowania i rozwijania się spółdzielni jako przedsiębiorstwa jest posiadanie określonych funduszy niepodzielnych. Z jednej strony zapewniają one reprodukcję rozszerzoną majątku spółdzielni, z drugiej zaś są elementem integrującym spółdzielców. Fundusze niepodzielne stanowią materialne zabezpieczenie funkcjonowania spółdzielni ważny element jej trwałości. Nazwy tych funduszy i sposób ich wyodrębniania ulegają zmianie i często zależą od przyjętych rozwiązań statutowych, ale nie zmienia się ich sens ekonomiczny...