Koszty specjalne

Kosztami specjalnymi nazywamy te koszty, które trzeba ponieść na uzyskanie nowej, dotychczas nie wytwarzanej produkcji lub na rozszerzenie produkcji artykułami już wytwarzanego. Rozróżnia się koszty specjalne dwojakiego rodzaju: koszty specjalne stałe i koszty specjalne zmienne. Kosztami specjalnymi stałymi nazywamy koszty wytworzenia lub nabycia środka trwałego, bez którego nie można byłoby uruchomić produkcji nowego artykułu czy też zwiększyć produkcji artykułu już wytwarzanego. Jeśli np. w gospodarstwie zamierzamy wprowadzić chów tuczników, a nie posiadamy budynku nadającego się na ten cel lub też odpowiedni budynek jest zajęty na inne cele, to warunkiem uruchomienia produkcji tuczników jest zbudowanie tuczami. Byłoby to również konieczne, gdybyśmy chcieli rozszerzyć już prowadzony w gospodarstwie tucz trzody chlewnej, a nie byłoby wolnych stanowisk w istniejącej tuczami. Ko^zt budowy tuczami będzie kosztem specjalnym, a ponieważ tuczamia stanowi środek trwały, będzie to koszt specjalny stały. Koszt specjalny stały tym się różni od kosztów specjalnych zmiennych, że obciąża on gospodarstwo również wtedy, gdy działalność z nim związana zostanie zaniechana. Budynek pozostanie bowiem w gospodarstwie i koszty jego utrzymania trzeba będzie ponosić, mimo że nie będzie on użytkowany. Dlatego koszt specjalny stały z chwilą wpisania inwestycji jako nowego środka trwałego do inwentury gospodarstwa staje się elementem kosztów stałych tego gospodarstwa. Kosztami specjalnymi zmiennymi nazywamy natomiast koszty ponoszone w postaci środków obrotowych zużytych na uzyskanie nowej produkcji lub rozszerzenie dotychczasowej. Z chwilą poniechania tej produkcji przestaje się ponosić takie koszty.