Monthly Archives Grudzień 2015

Formy porozumien

W toku rozwoju gospodarczego powstały różnorodne formy porozumień i związków przedsiębiorstw, od bardzo luźnych umów, regulujących jedynie niektóre sprawy, aż do organizacji ściśle scentralizowanych. Formy w dużej mierze zależały od stosunków w poszczególnych państwach, a przede wszystkim od ustawodawstwa. Wspólną ich cechą było to, że wszystkie organizacje i porozumienia zmierzały do zorganizowania rynku zbytu swych produktów, w celu wyeliminowania swobodnej konkurencji. Z punktu widzenia ich dążeń idealny był stan, gdy na rynku znajdował się tylko jeden sprzedawca, który swobodnie dyktował warunki nabywcom...

dalej

Ludnosc i osadnictwo

W zagospodarowaniu przestrzennym kraju uwidaczniają się nie tylko wysiłek i dorobek obecnego oraz minionych pokoleń, lecz również skutki różnych, pozostających poza zasięgiem bezpośredniej obserwacji, zdarzeń i procesów o charakterze społecznym, politycznym, ekonomicznym oraz demograficznym. W procesach gospodarczo-przestrzennych szczególną rolę odgrywają zwłaszcza zjawiska ludnościowe. Ludność stanowi bowiem jednocześnie podmiot, środek i ostateczny cel działalności gospodarczej. Zmiany zachodzące w liczbie i cechach mieszkańców są obok zmieniających się, lecz stale rosnących potrzeb ludzkich ważnym czynnikiem przemian przestrzennej organizacji gospodarki narodowej...

dalej

Kryzys w imperializmie

Pierwszy kryzys epoki imperializmu odegrał dużą rolę w przyspieszeniu procesu kształtowania się monopoli. Upadło wiele przedsiębiorstw słabych ekonomicznie. Charakterystycznym zjawiskiem był wzrost przeciętnych rozmiarów produkcji, przypadającej na jedno przedsiębiorstwo, co świadczyło o przyspieszeniu procesów koncentracji. Podobnie przyspieszone zostało tempo monopolizacji. W latach kryzysu powstało wiele dużych organizacji kartelowych: w Rosji potężne syndykaty: Prodameta, Gwozd i inne, w Niemczech utworzono przeszło 100 nowych karteli, podobne zjawiska wystąpiły w innych krajach. Wyjście z kryzysu dokonywało się bardzo powoli, w różny sposób w poszczególnych państwach. W Niemczech ogólny wskaźnik produkcji przemysłowej osiągnął poziom przedkryzysowy już w 1901 r...

dalej

Waluta niezalezna

System walutowy nie związany ze złotem. Przymiotnik „niezależna” lub „wolna” ma oznaczać niezależność od złota. Z rzeczywistych systemów walutowych dotyczy to w określonej mierze pieniądza papierowego. Rozmiarów jego emisji nie krępują zasoby złota banku centralnego. W ustawach emisyjnych przeważająca większość państw nie ma dziś przepisu o „pokryciu” w zlocie, w tych nielicznych zaś, w których jest on utrzymany, władze pieniężne w razie zwiększonych potrzeb emisyjnych zmniejszają odpowiednio ustawową wielkość pokrycia. Pod względem rozmiarów emisji pieniądza mamy dziś więc do czynienia w zasadzie z walutą niezależną. Nie oznacza to zniesienia wszelkich ekonomicznych związków pieniądza ze złotem....

dalej