Akumulacja

Produkt czysty rolnictwa, podobnie jak innych gałęzi sfery produkcji materialnej, podlega podziałowi na akumulację i spożycie. Akumulacja dzieli się z kolei na fundusz inwestycyjny (inwestycje produkcyjne) oraz przyrost zapasów i rezerw. Fundusz spożycia obejmuje natomiast spożycie naturalne rodzin rolniczych, spożycie dóbr kupowanych oraz inwestycje nieprodukcyjne (np. budownictwo mieszkaniowe). Podkreślamy, że mówimy tu o podziale dochodu wytworzonego w rolnictwie. Akumulacja, a zwłaszcza fundusz inwestycyjny zrealizowany w rolnictwie, mogą być wyższe lub niższe od kwot wynikających z podziału produkcji czystej wytworzonej w rolnictwie. Wynika to z ogólnej polityki w dziedzinie podziału dochodu narodowego. Jeśli rolnictwo korzysta z dochodów wytworzonych w innych gałęziach gospodarki narodowej i jest finansowane z budżetu państwa, wówczas dochód zrealizowany w rolnictwie jest wyższy od wytworzonego. Odwrotna sytuacja ma miejsce wówczas gdy rolnictwo partycypuje w kosztach ogólnego rozwoju gospodarczego i wobec tego na potrzeby swojego rozwoju zużywa mniej niż wytwarza. Relacje pomiędzy dochodem wytworzonym i podzielonym są zmienne. Zależą one od etapu rozwoju danego społeczeństwa oraz charakteru polityki ekonomicznej.