Koszty produkcji

Kosztami nazywamy wyrażone w pieniądzu nakłady pracy żywej i uprzedmiotowionej konieczne do osiągnięcia określonego celu. Celem tym w rolnictwie jest wytworzenie określonego produktu rolniczego albo też wykonanie określonej usługi produkcyjnej. Ponieważ w gospodarstwie rolniczym możliwa jest także produkcja nie związana z rolnictwem oraz działalność usługowa, w gospodarce rolnej występują jeszcze inne koszty. Spotykamy się z dwojakim ujęciem kosztów: ekonomicznym i rachunkowym. Koszty w ujęciu ekonomicznym oznaczają wyrażoną w pieniądzu sumę tych nakładów, które składają się na wartość produktu lub usługi. Natomiast koszty w ujęciu rachunkowym to wyrażone w pieniądzu nakłady, bez poniesienia których nie można wytworzyć produktu lub wyświadczyć usługi. Część tych ostatnich nakładów stanowi jednak produkt dla społeczeństwa, czyli niejako antycypowaną część dochodu narodowego, która we wtórnym podziale tego dochodu powinna przypaść społeczeństwu. Rozróżniamy dwie grupy kosztów pośrednich: koszty ogólnoprodukcyjne i koszty ogólnogospodarcze. Kosztami ogólnoprodukcyjnymi nazywamy koszty dotyczące jednego działu lub jednej gałęzi w gospodarstwie, np. koszty nie dające się przypisać bezpośrednio poszczególnym roślinom, ale obciążające całą produkcję roślinną czy też koszty utrzymania magazynu nawozów i chemicznych środków ochrony roślin. Kosztem wspólnym dla gałęzi, jaką stanowi uprawa zbóż, może być koszt utrzymania magazynu zbożowego czy też koszt użytkowania kombajnów zbożowych. Kosztami wspólnymi działu produkcji zwierzęcej będą koszt utrzymania zootechnika, koszty opieki weterynaryjnej i leków. Kosztami ogólnogospodarczymi z kolei będą koszty obciążające gospodarstwo jako całość, a więc koszt administracji, koszt utrzymania budynków i urządzeń o charakterze ogólnym, koszty transportu ogólnego, porta, łączności itp.