Monthly Archives Październik 2015

Przez intensywność rozumie się poziom nakładów pracy żywej i uprzedmiotowionej ponoszonych na jednostkę powierzchni użytkowanej rolniczo. Proces przejścia od niższej do wyższej intensywności określamy jako intensyfikację produkcji. Intensyfikacja prowadzi do wzrostu produkcji rolniczej. Intensywność jest miarą ludzkiego wysiłku, ale w rolnictwie zależy on w istotnym stopniu od warunków przyrodniczych. Często zdarza się bowiem, że warunki przyrodnicze, niezależnie od ilości ludzkiego wysiłku, przesądzają ostatecznie o wynikach. W takich więc wypadkach (w zasadniczo różnych warunkach przyrodniczych) nie można uzyskanych efektów produkcji z jednostki powierzchni przyjąć za wskaźnik lub miernik intensywności...

W fazie programowania inwestycji ekonomista powinien odpowiedzieć na podstawowe pytanie: Czy do realizacji celu postawionego jednostce produkcyjnej potrzebne jest inwestowanie! Jeśli po przeprowadzeniu analizy okaże się, że inwestowanie jest warunkiem np. zwiększenia produkcji, podniesienia poziomu wydajności pracy lub obniżki jednostkowych kosztów produkcji, to w tej fazie powinno się z pewnym przybliżeniem określić globalną wielkość potrzeb inwestycyjnych. W fazie projektowania inwestycji ocenie ekonomicznej podlegają poszczególne warianty projektu inwestycyjnego. Ten etap jest szczególnie ważny dla ekonomiki procesu produkcyjnego po wykonaniu inwestycji...

Pseudonaukowa teoria oparta na determinizmie geograficznym, wg którego środowisko, w tym również położenie geograficzne wywiera decydujący wpływ na rozwój społeczeństwa. Tym, co wyodrębnia geopolityka z determinizmu geograficznego, jest teza, że określone położenie geograficzne predystynuje dane państwo lub zamieszkujący dane terytorium naród do rozszerzania wszelkimi środkami jego „przestrzeni życiowej”. Geopolityka pojawiła się na przełomie XIX i XX w. — w związku z przejściem kapitalizmu w stadium monopolistyczne — jako usprawiedliwienie i uzasadnienie agresywnej polityki mocarstw imperialistycznych i uprawianej przez nie eksploatacji innych krajów. Twórcą koncepcji g. był niemiecki geograf i etnograf, F...

Kosztami specjalnymi nazywamy te koszty, które trzeba ponieść na uzyskanie nowej, dotychczas nie wytwarzanej produkcji lub na rozszerzenie produkcji artykułami już wytwarzanego. Rozróżnia się koszty specjalne dwojakiego rodzaju: koszty specjalne stałe i koszty specjalne zmienne. Kosztami specjalnymi stałymi nazywamy koszty wytworzenia lub nabycia środka trwałego, bez którego nie można byłoby uruchomić produkcji nowego artykułu czy też zwiększyć produkcji artykułu już wytwarzanego. Jeśli np. w gospodarstwie zamierzamy wprowadzić chów tuczników, a nie posiadamy budynku nadającego się na ten cel lub też odpowiedni budynek jest zajęty na inne cele, to warunkiem uruchomienia produkcji tuczników jest zbudowanie tuczami...

Istnienie wielu aspektów rozwoju rolnictwa powoduje występowanie różnorodnych celów tego rozwoju. Do najważniejszych z nich należą cele produkcyjne, ekonomiczne i społeczne. Cele produkcyjne sprowadzają się do wytworzenia przez rolnictwo społecznie pożądanego i możliwego w danych warunkach wolumenu dóbr rolniczych. Cele ekonomiczne określają pożądane tendencje w nakładach społecznych na uzyskanie owego wolumenu dóbr. Cele społeczne określają pożądane tendencje w aspektach społecznych rozwoju rolnictwa, między innymi w jego przekształceniach ustrojowych, warunkach pracy i życia zatrudnionych w rolnictwie, ochronie środowiska naturalnego itd...

Na proces gospodarowania w rolnictwie składają się: produkcja, podział i regulacja.Produkcja polega na przetwarzaniu rozmaitych składników materii na produkty rolne, służące przeważnie do produkcji żywności. Właściwy proces przetwarzania materii dokonuje się za pośrednictwem organizmów roślinnych i zwierzęcych. Tworzą one układ transformacji (przetwarzania). Do rozpoczęcia i kontynuowania procesu przetwarzania konieczne jest odpowiednie zasilanie roślin i zwierząt składnikami bioenergetycznymi i odpowiednia ich obsługa. W procesach produkcji uczestniczą ludzie pracujący w rolnictwie wraz z posiadanymi przez nich środkami technicznymi produkcji oraz otoczenie naturalne rolnictwa (biosfera). Elementy te tworzą układ zasilania produkcyjnego...

Rozwój gospodarczy we współczesnym świecie – – zarówno w krajach kapitalistycznych, jak i socjalistycznych — dokonuje się pod przemożnym wpływem rewolucji naukowo-technicznej. Rewolucja naukowo-techniczna jako zjawisko w dziedzinie rozwoju sił wytwórczych wykazuje pewne ogólne właściwości, niezależne od formacji społeczno-gospodarczej. Jej konsekwencje społeczno-ekonomiczne są jednak zasadniczo różne w zależności od tego, w obrębie jakich stosunków produkcji przebiega. Rewolucja naukowo-techniczna oznacza jakościowo nowy etap w rozwoju sił wytwórczych...

Zorganizowany rynek, na którym w ustalonym czasie zbierają się określone osoby w celu zawierania transakcji kupna-sprzedaży papierów wartościowych, dopuszczonych do obrotu w myśl przepisów danej giełdy. Transakcje na giełdzie pieniężnej zawierane są zwykle za pośrednictwem maklerów, do których zgłaszane są oferty kupna lub sprzedaży danego papieru wartościowego. Najczęściej dokonywane są transakcje „kasowe”, przy których dostarczenie sprzedawanego papieru oraz dokonanie zapłaty następuje w ciągu jednego lub dwóch dni. Niektóre wartości bywają również przedmiotem obrotów „terminowych”, przy których świadczenia obu stron następują w ustalonym późniejszym terminie. Kursy, po jakich zawarto transakcje giełdowe, notowane są w urzędowej cedule giełdowej...

Zmiany w poziomie i strukturze zatrudnienia w rolnictwie polskim przebiegają dotąd nieco inaczej niż w innych krajach o dużym udziale gospodarki indywidualnej, aczkolwiek podstawowe prawidłowości są identyczne. Pierwszą cecha wyróżniającą ewolucję zatrudnienia rolniczego w naszym .kraju jest dużo słabsze tempo zmniejszania się liczby ludności rolniczej, mimo znacznych rozmiarów corocznej emigracji. Oprócz ograniczonej elastyczności zatrudnienia pozarolniczego decyduje o tym mniej korzystny przebieg procesów strukturalnych w samym rolnictwie (mniejszy zakres procesu koncentracji ziemi, trudności substytucji pracy żywej, potrzeba intensyfikacji produkcji itp.)...

Jak już wiadomo, w procesie produkcji występuje zazwyczaj jakiś -czynnik limitujący wielkość produkcji. Czynnikiem takim może być ziemia, praca lub któryś ze składników kapitału. Najczęściej czynnikiem ograniczającym skalę działalności produkcyjnej w gospodarstwach rolnych jest kapitał, ściślej mówiąc — jego niedobór. Dzieje się tak dlatego, że kapitał ma właściwości dość skutecznego zastępowania zarówno ziemi, jak i pracy żywej. Poziom zużycia kapitału wyznacza w takim przypadku pułap możliwości produkcyjnych większości gospodarstw. Wprawdzie możliwe jest podniesienie poziomu produkcji jedynie przez zwiększenie nakładów pracy żywej lub ziemi, a więc bez jednoczesnego zwiększenia nakładów kapitałowych, jednakże jest to proces ograniczony i — z ekonomicznego punktu widzenia — nieopłacalny...